خیلی نمیگذرد از روزگاری که فرا رسیدن
عید و نزدیک شدن به روزهای پایانی آن معانی و مفهومی گاه متفاوت با این
روزها داشت. خیلی نمیگذرد از بوی عیدی هایی که بچهها را برای گرفتن آن
روزشماری میکردند و صندوقی که بچهها قبل از عید تهیه میکردند و تا آخرین
روز عید دیگر جایی برای پول انداختن نداشت.
صحبت
از حجم عیدی هایی که میشد نیست. صحبت از دید و بازدیدهایی است که رنگ و
بوی آن بسیار متفاوتتر از این روزها بود. بوی عید برای بچهها بوی طراوت و
نشاط و دید و بازدید را برای خانوادهها زنده میکرد و همین رنگ، بقا و
آرامش بیشتر اقوام و خویشان بود.
اما
این روزها شرایط شهر و دیارمان اندکی با آن روزها متفاوت است. تفاوتی که
برخواسته از تفاوتهای سبک زندگی است. زندگی شهری، تلفنهای همراه و هزاران
موضوع دیگر دست به دست هم داده اند که دست اقوام در دست هم قرار نگیرد.
سفارش
به گردش و مسافرت و بهره مندی از مواهب طبیعت گردی شاید مهمترین نیاز
خانوادهها باشد. اما آیا به قیمت از دست دادن رکنی همچون صله رحم. به قیمت
فاصله گرفتن از پدر بزرگها و مادربزرگها و گاه پدر و مادری که همیشه چشم
انتظار حضور فرزندان خود هستند.
سالهاست
که فرهنگی به نام سفرهای نوروزی حتی پیش از تعطیلات ریشه و معنایی دیگر
پیدا کرده است. هرچند این موضوع را نمیتوان به کلیه سفرها تعمیم داد، اما
برخی اوقات سفرها منجر به فرار از دید و بازدید میشود. خانوادههای بسیاری
هستند که سفر به داخل و خارج از کشور را در برنامه سالانه خود تثبیت میکنند و آنچه که در این برنامه ریزی جایی ندارد توجه به نزدیکان و خصوصاً
رحم میباشد.
به
نظر میرسد موانعی بر سر این راه به مرور ایجاد شده است که طی سالهای
متمادی ریشه دوانده است و مقابله با آن سختتر شده است که تعدادی از آنها
را میتوان اینگونه برشمرد:
1- مبانی اعتقادی: بر
اساس آنچه که در دین مبین اسلام تعریف شده است جایگاه صله رحم آنچنان ویژه
بوده است که عواقب جبران ناپذیری برای ترک آن آمده است. گاه بی توجهی به
این اصول و فاصله گرفتن از مبانی دینی و اعتقادی باعث بی تفاوتی در این امر میشود و زندگی تنها بوی رفاه طلبی و معیشت و .. میگیرد. فراموشی جزء
لاینفک بشر میباشد که با یادآوری در محافل دینی و حضور بیشتر دین در زندگی
قابل جبران خواهد بود.
2- عضوجدید مجازی در خانواده ها:
حضور شبکههای اجتماعی و پررنگتر شدن آن در طی سالهای گذشته باعث ایجاد
این شکاف در سطح ارتباطات حتی خویشاوندی شده است. موضوعی که در شبهای چله
چند سالی است مورد توجه قرار میگیرد و منجر به راه اندازی کمپین هایی برای
کنار گذاشتن تلفن همراه و ... میشود. تقریباً همه به این موضوع رسده اند
که حتی در کنار هم بودن بدون حضور دل، همان غیبت است. موضوعی که تیزهای
تبلیغاتی مختلف نیز برآن تاکید دارد. با این حساب اگر سفری هم در کار نباشد
و خانوادهها کنار همدیگر با این شرایط باشند شاید خیلی با عدم حضور
تفاوتی نکند.
3- افزایش سطح توقعات: شاید
مهمترین تفاوت سالهای گذشته با این سالها در همین موضوع باشد. رقابت در
برگزاری دید و بازدیدهای ساده و تبدیل شدن آن به مجالسی که سختی و مشقت را
برای میزبان فراهم آورد از آفاتی است که مهمترین اثرآن همین اتفاقات میباشد. به راحتی میتوان با مدیریت صحیح بر چنین رفتارهایی نظارت داشت.
همچنین سطع توقعات از خویشاوندان به هر دلیلی اگر بالا رود نتیجه ای جز
فاصله گرفتن از هم ایجاد نخواهد کرد.
بدیهی
است که این موضوع و موضوعات مشابه میتوان اثرات مثبتی بر روح و روان و در
نهایت بر اساس آموزههای دینی ما باعث طول عمر گردد. و در مقابل بی توجهی
به موضوعاتی که مورد تأکید قرار گرفته است باعث از بین رفتن آرامش و در
نهایت خسارتهای جبران ناپذیری خواهد شد.
هر
لحظه از زندگی را اگر آنگونه که باید مورد توجه قرار گیرد میتوان پایان و
فرجام خوبی نیز بر آن متصور بود. شاید یک مصداق این جمله را بتوان این
موضوع در نظر گرفت که با توجه به صله رحم یادآور روزهایی باید بود که به
شرط طول بقاء نیاز انسان به حضور اطرافیان بیشتر خواهد شد.