چت،
ابزار ارتباطی مفیدی ست. زمانی که از دوستان، خانواده و عزیزانمان دور
هستیم و نیاز داریم از راهی سریع، آسان، ارزان و در دسترس با آنها ارتباط
برقرار کنیم، چت کردن گزینه‌ی خوبی ست. چه از راه حسابِ ایمیل و چه از راه
شبکه‌های اجتماعی.
مفید است، زمانی که با آگاهی و رعایت کامل اخلاق، در صدد آشنایی با فرهنگ مردم دیگر در نقاط دور و نزدیکِ کشور و جهان باشیم.
مفید است اگر هدف مشخص و کارآمدی داشته باشیم و هر لحظه
با دیدن زرق و برق‌ها و جذابیت‌های فضای چت روم ها، چشمانمان این طرف و آن
طرف نچرخد و از هدف غافل نشویم؛ که عموما کسی در این کار موفق نخواهد بود.
اما واقعیت این است که چت روم‌ها فضای دیگری دارد و
اهداف دیگری افراد را به سمت آن می‌کشاند. کافیست با آی دی یک خانم وارد
شوید تا سیل پیشنهاد‌های وقیحانه و شرم آور از بدو ورود به سمت تان سرازیر
شود و مدام روی صفحه‌ی خود پیام هایی از افراد مختلف ببینید که از راه‌های گوناگون در پی بلعیدن (بخوانید مخ زنی) شما هستند.
کسانی که در چت روم‌ها چرخ می‌زنند عموما کسانی هستند
که از توانایی‌های کافی برای برقراری ارتباط در فضای واقعی برخوردار نیستند
یا به هر دلیلی احساس تنهایی می‌کنند و همین امر آنان را به میل بیشتر به
سمت این فضا سوق می‌دهد. چرا که در فضای مجازی می‌توان به راحتی شخصیتی
خیالی و رویایی از خود ساخت و عرضه کرد و توجه و محبت جلب کرد. غافل از
اینکه فضای مجازی انسان را تنهاتر، افسرده‌تر و ناتوان‌تر می‌کند.
افراد دیگری هم در این فضا هستند که در پی فریب و اغوای
دیگران اند و به هر روشی دست می‌زنند تا با جلب اعتماد جوانان و افراد کم
اطلاع، به کلاهبرداری‌های اقتصادی و عاطفی و جنسی بپردازند.
عقده‌های روانی، شخصیتی و جنسی در فضای چت روم‌ها بستری
برای سر باز کردن، می‌یابند. کسانی که به طرز بیمارگونه ای از به زبان
آوردن کلمات زشت و رکیک لذت می‌برند، این فضا را برای عقده گشایی مناسب می‌بینند. کسانی که از کمبود شخصیت، کمبود محبت و کمبود اعتماد به نفس رنج می‌برند، کسانی که راه بهتری برای پیدا کردن شریک جنسی و یا حتی همسر ایده آل نمی‌یابند، جوانانی که برای گذراندن اوقات فراغت خود آموزش ندیده اند،
نوجوانانی که دنبال ارضای کنجکاوی‌های خود درباره مسائل زناشویی هستند،
کسانی که در اطرافیان خود شخصی را برای درد دل کردن نیافته اند و یا خودشان
از گفتن بعضی حرف‌ها به اطرافیانشان شرم داشته اند، کسانی که از ازدواج
خود راضی نبوده و تامین نمی‌شوند و خلاصه هر کسی دچار خلایی در درون خود و
یا در زندگی واقعی خود است به چت کردن پناه می‌آورد و تکرار آن هرچند به
دفعات اندکی او را از درون وابسته به این دنیای خیالی و دروغین و آدمهای
ماسک زده اش می‌کند.
حتی کاربران چت رومهای قانونی کشور هم که ادعا می‌شود
با پلیس فتا همکاری می‌کنند، از آسیب‌های این فضا در امان نیستند. هر ساعتی
از شبانه روز که وارد یکی از این چت روم‌ها شوید با تعداد زیادی جوان و
نوجوان روبه رو می‌شوید که وقت خود را (در خوش بینانه‌ترین حالت) با حرف‌های بیهوده به بطالت می‌گذرانند. تنوع آدم ها، تنوع سلیقه ها، تنوع تفکرات و
تنوع فرهنگ‌ها در مکان‌های عمومی چت، به هم می‌آمیزند و افراد حاضر در آن
فضا را دچار گیجی، سر در گمی و دچار تناقض‌های فکری و شخصیتی می‌کنند. این،
یعنی هدر رفت سرمایه‌های اصلی یک جامعه. می‌توان به مردم یاد داد الگوی
مصرف خود را اصلاح کنند، از آب و برق و انواع انرژی گرفته تا همه‌ی چیزهایی
که در طول زندگی مصرف می‌کنند. در حالیکه انرژی‌ها جایگزین دارند، ثروت‌ها از راه‌های گوناگون قابل برگشت هستند، اما این نیروی جوان و پر انرژی و
خلاق است که هیچ جایگزینی ندارد. این قدرت بازو و ذهن یک انسان است که قابل
تعویض با هیچ چیز نیست. آنگاه این مهم‌ترین سرمایه‌های جامعه‌ی ما را هر
روز و هر ساعت به غارت می‌برند و ما نشسته ایم و بیلان کارمان را طومار می‌کنیم و مسئولیت را به دوش یکدیگر می‌اندازیم.
«فراهم آوردن شرایط لازم برای دستیابی فضای مجازی کشور
به بالاترین سطح امنیت و سلامت برای آحاد مردم، نظام و کلیه نقش آفرینان
درفضای مجازی»1 وظیفه‌ی چه کسی ست؟
طبق تحقیقات به عمل آمده در دو ماه مختلف ( بهمن 90 و
فروردین 91 ) از آمار چت رومهای مختلف ، مشاهده شد که فقط در رومهای پرشیان
و آسیا هر ساعت حدود 5000 نفر فارسی زبان حضور دارند( که ممکن است برخی
آی دیها نیم ساعت یا برخی یک ساعت کامل و یا ساعتها ، حضور داشته باشند،
اما صرفا میانگین چندین روز و ساعت مختلف در اینجا اعلام شده است) که در
شبانه روز به حدود 120000 نفر ساعت و در هفته به 840000 نفر ساعت و در ماه
به 25200000 نفر ساعت و در یکسال تقریبا 302400000 نفر ساعت وقت تلف کنی
بیهوده خواهد رسید.2
به هر صورت، اثرات مخرب لجام گسیختگی در فضای مجازی به
ویژه چت روم‌ها بر کسی پوشیده نیست؟ اما سوال اینجاست که آیا وقت آن نرسیده
این شبیخون فرهنگی را باور کرده و به جای فیلترینگ‌های حریص کننده، فکری
کنیم به حال وضعیت نابسامان فضای مجازی که در همه‌ی عرصه‌های سیاسی،
اقتصادی و فرهنگی کشور موثر است؟