به هیچ عنوان معادل ناتوانی و بیماری نیست. پیر شدن جمعیت، از نتایج مثبت
توسعه یک کشور است. بالا رفتن سطح خدمات بهداشتی و درمانی باعث افزایش درصد
سالمندان جامعه خواهد شد و به این ترتیب تعداد سالمندان کل جهان در حال
افزایش است. برخی مسائل رایج در دوران سالمندی عبارتند از فشار خون بالا و
بیماری‌های قلبی عروقی، پوکی استخوان، دیابت، بی‌اختیاری ادرار،
اختلالات
خواب، زمین خوردن و عوارض ناشی از آن، آرتروز و بیماری‌های مفاصل و یبوست.
معاینات
و آزمایشات دوره‌ای نقش مهم و اساسی در تشخیص به موقع بیماری‌های این گروه
سنی دارد. همچنین ورزش در سراسر طول زندگی برای حفظ سلامت ضروری است و
موجب پیشگیری از بیماری‌های دوران سالمندی می‌شود. افراد فعال از نظر
فیزیکی، سن زیست‌شناسی‌شان از سن تقویمی ایشان، کمتر است و بنابراین
جوان‌تر به نظر می‌رسند. کاهش مرگ و میر نیز از نتایج ورزش منظم است.
رایج‌ترین مشکلات دوران سالمندی و راه‌های مقابله با این مشکلات عبارت است از:
فشار خون بالا: در
فشارخون بالا و چربی خون بالا، نقش تغذیه مناسب و ورزش فوق‌العاده مهم و
ضروری است. معاینه پزشک و تجویز دارو نیز در مواردی لازم است.
دیابت: آموزش، تغذیه مناسب و ورزش لازم، کنترل دیابت را به همراه دارد و در مواردی که تاثیر لازم ایجاد نشود، قطعا نقش داروها ضروری است.
پوکی استخوان:
در صورت ابتلا به این عارضه، ورزش، مصرف لبنیات، قرار گرفتن در معرض نور
آفتاب، پرهیز از مصرف نوشابه‌های گازدار، پرهیز از سیگار و الکل و مراجعات
دوره‌ای به پزشک لازم است.
زمین خوردن و صدمات ناشی از آن: این
موضوع باعث شکستگی استخوان‌ها و از کارافتادگی فرد می‌شود. به همین منظور،
بهسازی محیط زندگی (کفپوش، نرده، روشنایی مناسب)، کفش مناسب، ارتفاع مناسب
تخت خواب، عصا و تصحیح اختلالات بینایی و لباس مناسب، از سقوط و زمین
خوردن جلوگیری می‌کند.
کاهش شنوایی و بینایی:
برای رفع این معضل، پرهیز از سروصدا، پرهیز از دستکاری گوش، نور مناسب
محیط، استفاده از عینک و سمعک در موارد ضروری و معاینات دوره‌ای لازم است.
اختلالات خواب: توصیه‌های
لازم برای رفع این مشکل عبارتند از ورزش، پرهیز از خواب روزانه، بیداری در
ساعت معین، خوابیدن در ساعت معین و نوشیدن شیر کم‌چرب قبل از خواب.
اختلالات حافظه: یادگیری مهارت‌های جدید، مطالعه، فعالیت‌های فکری و ورزش نقش مهمی در حفظ حافظه و تقویت آن دارد.
در پایان باید بدانیم با توجه به
معنویات، دینداری و اعتقادات، حفظ سلامت با رعایت شیوه‌های درست زندگی،
داشتن تفریحات و سرگرمی‌ها، حفظ روابط خانوادگی دوستانه، شرکت در مجامع
عمومی و مسافرت، شادابی فرد سالمند حفظ شده و ارتقا می‌یابد.
دکتر حمیدرضا رضایوف
سالمندان MPH پزشک و متخصص